Działania Gdyni w zakresie promowania aktywnej mobilności wśród dzieci
Referat przedstawiony na konferencji "Smart Metropolia", odbywającej się w Gdańsku 21 listopada 2013 r.
Geneza
Gdynia podobnie jak inne miasta europejskie boryka się z kluczowymi problemami transportowymi. Jednym z nich jest zanieczyszczenie powietrza spowodowane przez sektor transportu.
Mając doświadczenie w projektowaniu kampanii marketingowych ukierunkowanych na konkretnych odbiorców, choćby przy realizacji projektu unijnego SEGMENT (2010-2012), Gdynia zwróciła szczególną uwagę na znaczenie najmłodszych pokoleń. Najmłodsze dzieci mogą być traktowane jako siła napędowa do zmiany negatywnych zachowań transportowych swoich rodziców.
Koncentrując się na tejże grupie docelowej zauważono konieczność poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w okolicach gdyńskich placówek edukacyjnych, tj. szkół podstawowych i przedszkoli. W planach działań miasta w zakresie promowania aktywnej mobilności wśród dzieci, podkreślono również aspekt zachęty i motywacji grupy docelowej do prowadzenia aktywnego stylu życia.
Projektowanie kampanii marketingowych w zakresie promowania aktywnej mobilności wśród dzieci
Założenia kampanii marketingowych ukierunkowanych na najmłodszych mieszkańców Gdyni, zostały skierowane i następnie dostosowane do dwóch podgrup docelowych.
Pierwsza podgrupa docelowa objęła 5-6 latki z gdyńskich przedszkoli publicznych,do których to skierowana została kampania Odprowadzam Sam. U dzieci w tejże grupie szczególnie podkreślono możliwość kształtowania prawidłowych przyzwyczajeń i zachowań transportowych w jak najmłodszym wieku. Ponadto, bardzo istotny był aspekt edukacyjny w zakresie zrównoważonego transportu, bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz rezygnacja z rywalizacji. Druga podgrupa docelowa objęła natomiast II klasy gdyńskich szkół podstawowych, które miały uczestniczyć w akcji pn. Pieszy Autobus. W tejże grupie równie ważny był aspekt edukacyjny w zakresie zrównoważonego transportu oraz bezpieczeństwa w ruchu drogowym, jak i aspekt społeczny, związany z budowaniem umiejętności społecznych, zawieraniem znajomości, kształtowaniem samodzielności i orientacji przestrzennej. Podkreślono także istotę zaangażowania nauczycieli lub/i rodziców dzieci. Obie kampanie marketingowe zaproponowane najmłodszym zostały zainicjowane w ramach projektu unijnego SEGMENT w roku 2012.
Zasady kampanii marketingowych promujących aktywną mobilność wśród dzieci
Kampania "Odprowadzam Sam"
Inicjatywa ta miała za zadanie zachęcić dzieci z gdyńskich przedszkoli publicznych (oraz ich rodziców) do podróżowania do przedszkola w sposób ekologiczny (pieszo, rowerem, na hulajnodze, ewentualnie transportem zbiorowym), będący zarazem innowacyjną formą zabawy.
Dzieci, które przybyły do przedszkola w sposób ekologiczny przyklejały kolorową naklejkę na plakacie. Każda grupa przedszkolna dostała 4 różne kolorowe plakaty, przedstawiające szare zwierzątka leśne i drzewko. Szary kolor tych postaci symbolizował zanieczyszczenie środowiska. Przybywając do przedszkola w sposób ekologiczny, dzieci sprawiły, że zwierzątka i drzewko stają się kolorowe, szczęśliwe i zdrowe, żyjąc w czystym i wolnym od zanieczyszczeń środowisku.
Plakaty do wyklejania przez dzieci w ramach kampanii „Odprowadzam Sam"
źródło: materiały własne ZDiZ Gdynia
Dodatkowo, dzieci otrzymały materiały edukacyjne - tj. specjalnie opracowany zeszyt ćwiczeń i grę memory zaczerpniętą z projektu unijnego BAMBINI), oraz kamizelki odblaskowe zwiększające ich bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
Materiały edukacyjne w ramach kampanii „Odprowadzam Sam".
źródło: materiały własne ZDiZ Gdynia
Na zakończenie akcji, uczestnicy otrzymali pamiątkowe certyfikaty, książeczkę "Akademia malucha - Na drodze" (wyd. Wilga) oraz maskotkę odblaskową "Kwiatek".
Z 37 przedszkoli publicznych w Gdyni , które zostały zaproszone do udziału w kampanii, 25 ostatecznie wzięło w niej udział. Grupa docelowa objęła zatem 75 grup przedszkolnych, łącznie 1989 dzieci.
Kampania "Pieszy Autobus"
Pieszy Autobus to grupa 5-8 dzieci, które w towarzystwie osoby dorosłej (rodzica lub nauczyciela) idą pieszo do szkoły na wcześniej ustalonej trasie. Przy „liniach" drogi znajdują się „przystanki", na których do autobusu dołączają kolejne dzieci. Dzieci na zmianę pełnią różne role – kierowcy, konduktora itd.
Z 5 gdyńskich szkół podstawowych zaproszonych do udziału w kampanii, ostatecznie wzięły udział 3. Łącznie w 8 utworzonych Pieszych Autobusach chodziło 38 dzieci. Szkoły zaproszone do udziału w kampanii otrzymały materiały informacyjne o jej zasadach i założeniach – tj. plakaty informacyjne i ulotki.
Materiały informacyjne w ramach kampanii „Pieszy Autobus"
źródło: materiały własne ZDiZ Gdynia
W ramach kampanii uczestnicy otrzymali zestaw materiałów edukacyjno-promocyjnych, obejmujący: pudełko śniadaniowe oraz materiały odblaskowe zwiększające ich bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
Rys. 5. Materiały edukacyjne w ramach kampanii „Pieszy Autobus"
źródło: materiały własne ZDiZ Gdynia
Rezultaty działań promujących aktywną mobilność wśród dzieci w Gdyni
Kampania "Odprowadzam Sam"
Efekty działań realizowanych w ramach kampanii „Odprowadzam Sam" w Gdyni w roku 2012 zostały ocenione na podstawie ankiet przesłanych w wersji elektronicznej przedszkolom uczestniczącym w kampanii. Ankiety miały za zadanie ewaluację działań, identyfikację ich słabych i mocnych stron oraz kontynuację działań w przyszłości.
Ankiety zostały opracowane przez Organizatora kampanii, a ich wyniki przedstawione są na poniższych wykresach.
Według opinii nauczycieli, dzieciom bardzo podobała się kampania, przeżywały ją, opowiadały rodzicom i zachęcały ich do chodzenia pieszo. Akcja bardzo zmotywowała rodziców do wyboru alternatywnych sposobów podróżowania z ich pociechami do przedszkola oraz propagowania zdrowego stylu życia.
Kampania "Pieszy Autobus"
Akcja odniosła sukces i zdobyła sympatię nie tylko dzieci, ale również rodziców i nauczycieli. Powstał nawet wiersz o Pieszym Autobusie napisany przez jedną z nauczycielek ze Szkoły Podstawowej nr 23:.
„Pieszy autobus"
Pieszo, prosto i pod górę
maszerują Gdynią dzieci.
Są bezpieczne, w kamizelkach,
odblaskowe słońce świeci.
Na Grottgera mała szkoła,
droga do niej asfaltowa.
Idzie raźno pieszy bus,
bo na lekcje pora już!
Nie ma kółek, lecz buciki,
kierownicą plecak jest.
Nasz autobus drogą spieszy,
by bezpiecznie uczyć się."
Mimo początkowych obaw rodziców, dzieci które chodziły w Pieszym Autobusie wzajemnie kontrolowały siebie podczas przechodzenia obok znaków drogowych, a w szczególności podczas przechodzenia przez przejścia dla pieszych. Uczniowie Ci wykazali się również znajomością swojej dzielnicy oraz drogi do i ze szkoły.
Przyszłe inicjatywy miasta Gdyni w zakresie promowania aktywnej mobilności wśród dzieci
„Bezpieczny dostęp do szkół"
W wyniku audytu certyfikacji polityki rowerowej przeprowadzonym w Gdyni w 2012r., powstał plan działań na okres 2014-2016 w tym zakresie. W planie tym znalazła się inicjatywa pod hasłem" Bezpieczny dostęp do szkół", obejmująca wprowadzenie stref tempo 30 wokół szkół i ulic o ograniczonym ruchu przed wejściami do budynków. W rezultacie powołana została nieformalna grupa zadaniowa obejmująca jednostki przedstawione na poniższym wykresie:
Schemat nieformalnej grupy zadaniowej w ramach realizacji inicjatywy" Bezpieczny dostęp do szkół"
źródło: materiały własne ZDiZ Gdynia
W ramach przedmiotowej akcji przeprowadzana jest inwentaryzacja w gdyńskich szkołach podstawowych pod względem istniejącej infrastruktury. Do gdyńskich szkół podstawowych zostały również rozesłane ankiety, które miały za zadanie identyfikację głównych problemów pod względem bezpieczeństwa dzieci w okolicy szkół oraz najbardziej pożądane przez szkoły działania w tym zakresie.
Kampania promująca ruch pieszy, rowerowy i tworzenie stref pieszych wśród uczniów klas 5-tych gdyńskich szkół podstawowych
Kampania jest realizowana w ramach projektu unijnego DYN@MO, dofinansowanego ze środków 7-go Programu Ramowego. Głównym jej założeniem jest przejście pieszo lub/i przejechanie rowerem jak największej liczby kilometrów przez jej uczestników ( także w czasie wolnym). W ramach kampanii, jej uczestnicy zostaną wyposażeni w urządzenie typu GPS Tracker (Mini-lokalizator), dzięki którym będą mogli zapisywać przebieg swoich podróży rowerowych lub pieszych. Uczestnicy będą wymieniali się urządzeniami w taki sposób, aby każdy z nich mógł skorzystać przynajmniej 1 raz.
Rezultaty z każdej podróży byłyby zapisywane w aplikacji (typu Google Maps), dzięki czemu można byłoby stworzyć ranking klas z największą liczbą przebytych kilometrów. Aplikacja ta stanowiłaby podstronę na stronie Mobilna Gdynia. Pokonywany dystans będzie przedstawiony uczestnikom w uproszczonej formie graficznej, z oznaczonymi punktami - polskimi miastami, do których docieraliby uzyskując odpowiednią liczbę kilometrów. Docierając do kolejnych miejsc, uczestnicy będą otrzymywali ciekawe zadanie do wykonania, tematycznie związane z tworzeniem strefy pieszej, bądź z ulicą wyłączoną z ruchu samochodowego.
Podsumowanie
W Gdyni od kilku lat prowadzone są działania mające na celu zmianę postaw i zachowań transportowych mieszkańców, oraz zwiększenie ich świadomości w zakresie zrównoważonego transportu. Poprzez te działania o charakterze edukacyjno-promocyjnym w mieście promuje się przede wszystkim ruch rowerowy i pieszy,(nie zapominając jednak o transporcie zbiorowym), a wiele z nich skierowane jest do najmłodszych. Tym samym, możliwe jest kształtowanie poprawnych przyzwyczajeń i wyborów transportowych przyszłych pokoleń.
[zdjęcie tytułowe: © 2xSamara.com - Fotolia.com]
Komentarze