Współdzielona mobilność
Współdzielenie mobilności w miejsce indywidualnej podróży samochodem, skutkuje mniejszym zatłoczeniem na drogach, powoduje zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do środowiska oraz sprawia, że przestrzeń miasta zostaje oswobodzona z widoku samochodów, przez co staje się bardziej przyjazna ludziom.
W miastach, korzystanie z transportu współdzielonego zamiast samochodów prywatnych istotnie wpływa na ograniczenie liczby pojazdów niezbędnych do poruszania się po mieście, znacząco zmniejsza emisję toksycznych substancji do środowiska oraz uwalnia przestrzeń publiczną spod dominacji samochodów. A to wszystko bez konieczności rezygnacji z bezpośrednich podróży – od drzwi do drzwi (ang. door-to-door).
Wnioski, o których mowa, zostały opracowane dzięki symulacjom bazującym na danych z Lizbony (Portugalia), po czym zostały one potwierdzone przez dalsze badania przeprowadzone w Helsinkach (Finlandia).
W symulacji, podróże zmotoryzowane (samochód, autobus, taksówka) zostały zamienione na podróże 6-osobową współdzieloną taksówką, która świadczyła usługi „na żądanie" od drzwi do drzwi oraz autobusy świadczące usługi na zasadach taksówek, które umożliwiały przemieszczanie się „od rogu ulicy do rogu ulicy", po wcześniejszym zarezerwowaniu usługi z półgodzinnym wyprzedzeniem.
Uwzględniając wspomniane powyżej możliwości przemieszczania się, wszystkie obecnie odbywane podróże samochodowe na terenie obszaru metropolitalnego Helsinek, mogłyby być zaspokojone przez 4% wszystkich obecnie wykorzystywanych pojazdów samochodowych.
Oczywiście, najbardziej satysfakcjonujące rezultaty, w odniesieniu do redukcji zanieczyszczeń, zostałyby osiągnięte zastępując wszystkie podróże indywidualne podróżami współdzielonymi:
- emisja CO2 spadłaby o 34%,
- zatłoczenie na drogach zmalałoby o 37%,
- a odzyskana przestrzeń publiczna mogłaby służyć innym potrzebom.
Współdzielona mobilność oznacza również mniej przesiadek oraz krótszy czas oczekiwania w porównaniu do tradycyjnego transportu publicznego. Poprawienie jakości usług współdzielonych, mogłoby zachęcić kierowców, którzy obecnie nie korzystają z transportu publicznego do wzmocnienia zmiany ich przyzwyczajenia transportowego.
Przykład Helsinek potwierdza wstępne wyniki lizbońskich badań, zgodnie z którymi wprowadzenie usług współdzielonych środków transportu wpływa na poprawę dostępności miejsc pracy (oraz usług publicznych) w obszarach mniejszego zagęszczenia takich miejsc i usług. Mobilność współdzielona może odgrywać istotną rolę w wyrównaniu ich dostępności z punktu widzenia mieszkańców.
Co interesujące, przykład Helsinek potwierdza, że usługa współdzielonego transportu może bardzo efektywnie pełnić funkcję dojazdową do innych środków transportu publicznego. Scenariusz uwzględniający wprowadzenie transportu współdzielonego, jako ostatniego ogniwa podróży, spowodował wzrost podróży koleją oraz metrem o 15% do 23%.
Rezultaty dotyczące emisji gazów cieplarnianych, były znaczące w przypadku obszaru metropolitalnego Helsinek, jednak wciąż zdecydowanie niższe niż w przypadku Lizbony. Zamiana wszystkich zmotoryzowanych podróży (samochody prywatne, autobusy, taksówki) na usługi współdzielonego transportu, spowodowały spadek emisji CO2 o 62% dla Lizbony. Podczas gdy redukcja CO2 dla obszaru metropolitalnego Helsinek wyniosła 28%. Spowodowane jest to faktem, że:
- rejon Helsinek, w odniesieniu międzynarodowym, posiada dobrze funkcjonujący system transportu publicznego, a mieszkańcy częściej podróżują pieszo i jeżdżą rowerem. Obecny udział podróży samochodem, w podziale modalnym podróży wynosi 56% dla Helsinek, podczas gdy w Lizbonie 70%.
- średnia odległość wykonywanych podróży dla Helsinek jest dłuższa niż w Lizbonie, dlatego też emisje zanieczyszczeń w przeliczeniu na podróż będą wyższe przy tej samej zajętości pojazdu.
W Helsinkach równolegle do badań, przeprowadzono wywiad grupowy oraz ankietę. Obie metody badań wykazały, że potencjalni użytkownicy omawianych usług z regionu Helsinek byli pozytywnie nastawieni do inicjatywy wprowadzenia współdzielonych pojazdów i postrzegali to, jako dodatkowe narzędzie poprawiające skomunikowanie regionu. Respondenci byli szczególnie uwrażliwieni na kwestie związane z ceną usług oraz jakością ich świadczenia.
Mieszkańcy wyrażali zainteresowanie wprowadzeniem usług współdzielonych nie tylko w centrum miasta, ale w całym obszarze metropolitalnym Helsinek. Śródki transportu współdzielonego były postrzegane, jako bardzo istotne środki dowozowe do kolei oraz metra. Opinie respondentów bardzo trafnie korespondują z wynikami badania. Obie wykazują, że analizowana usługa powinna być wprowadzona na odpowiednio szeroką skalę, aby osiągnąć satysfakcjonujący rezultat .
W ankiecie, uczestnicy wskazali chęć korzystania z mobilności współdzielonej w 63% podróży. Jednak, to użytkownicy środków transportu publicznego w Helsinkach są bardziej skłonni do zmiany metody podróżowania, niż kierowcy samochodów. Co więcej respondenci w przedziale wieku powyżej 55 lat oraz osoby mieszkające w dalszej odległości od centrum miasta również wykazują większą skłonność do korzystania z współdzielonych środków transportu.
Wyniki badań będą wykorzystane przez region Helsinek do stworzenia regionalnego planu zagospodarowania przestrzennego, planowania zabudowy mieszkaniowej i transportu. Głównym celem tych działań jest znaczna redukcja emisji CO2 do 2030 roku.
Raport do pobrania można znaleźć na stronie: International Transport Forum
Poprzednie raporty dotyczące współdzielonej mobilności z miast ITF (International Transport Forum):
- Transition to Shared Mobility (2017)
- Shared Mobility: Innovation for Liveable Cities (2016)
- Urban Mobility System Upgrade: How Shared Self-Driving Cars Could Change City Traffic (2015)
Źródło: New Shared Mobility Study on Helsinki Confirms Ground-breaking Lisbon Results
Komentarze